Παρασκευή 26 Οκτωβρίου 2012

Πότε τελειώνει το πετρέλαιο ;


Μία συλλογή άρθρων που ίσως σας δώσει μερικές απαντήσεις όσον αφορά το γιατί η Νοτιοανατολική Μεσόγειος και η γεωστρατηγική θέση τόσο της Κύπρου όσο και της Ελλάδας, βρίσκονται στο "μάτι του κυκλώνα"
_______________________________________
άρθρο του Λεωνίδα Μανιάτη

Ακούμε συχνά ότι τα πετρελαϊκά αποθέματα δεν θα διαρκέσουν για πάντα και ότι, μέσα σε 30 έως 100 χρόνια από τώρα (οι εκτιμήσεις διαφέρουν!) θα έχουν όλα εξαντληθεί. Και όμως, αυτές οι εκτιμήσεις είναι υπερβολικά αισιόδοξες. Η πετρελαϊκή κρίση θα αρχίσει πολύ νωρίτερα. Ή μάλλον, έχει ήδη αρχίσει! Και αυτή τη φορά, ήρθε για να μείνει.
Η εξήγηση είναι απλή. Το πιο σημαντικό δεν είναι, όπως συνήθως νομίζουμε, το πότε τελειώνουν τα αποθέματα, πότε δηλαδή θα αντληθεί από τη γη και η τελευταία σταγόνα πετρελαίου. Μικρά κοιτάσματα μπορεί άλλωστε να βρίσκουμε για εκατοντάδες χρόνια από τώρα. Το πιο σημαντικό ζήτημα είναι, πότε η αύξηση της παραγωγής δεν θα μπορεί πλέον να καλύψει την αύξηση της ζήτησης. Την ημέρα εκείνη θα γίνει κράχ στην αγορά, ακόμη και εάν υπάρχουν ακόμη τεράστια διαθέσιμα αποθέματα προς εκμετάλλευση.

Η σημαία του ΟΠΕΚ
Όλα τα σημαντικά κοιτάσματα έχουν ανακαλυφθεί ήδη.

Ας γίνουμε πιο σαφείς. Ακούμε καθημερινά στις ειδήσεις ότι οι βιομηχανικές χώρες πιέζουν τον ΟΠΕΚ να αυξήσει την παραγωγή, δηλαδή να αντλεί με συνεχώς μεγαλύτερους ρυθμούς από τα διαπιστωμένα κοιτάσματα που διαθέτει. Ποτέ όμως δεν ακούσαμε να πιέζουν για την ανακάλυψη καινούργιων κοιτασμάτων. Ο λόγος είναι απλός. Όλα τα σημαντικά κοιτάσματα έχουν ανακαλυφθεί ήδη.

Sismik
Όταν τη δεκαετία του ΄70 ξέσπασε η πρώτη πετρελαϊκή κρίση, τεράστια κονδύλια και νέες τεχνικές (ιδίως η μέθοδος με τους τεχνητούς σεισμούς - θυμάστε το Σισμίκ;) διοχετεύτηκαν στην ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων. Βρέθηκαν αρκετά εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα, πολλά από αυτά σε βιομηχανικές χώρες (ΗΠΑ, Μ. Βρεταννία - Βόρεια Θάλασσα, Νορβηγία κλπ) τα οποία πρόσφεραν μια προσωρινή αποδέσμευση από τις εισαγωγές πετρελαίου. Όμως οι ανακαλύψεις αυτές ήταν συγκριτικά μικρές και δεν αύξησαν αισθητά το συνολικό μέγεθος των αποθεμάτων που υπάρχουν. Τα περισσότερα από αυτά τα κοιτάσματα ήδη πέρασαν το μέγιστο σημείο παραγωγής τους και πλέον συνεχώς φθίνουν.

Το συμπέρασμα από αυτές τις έρευνες ήταν ότι οι υπόγειες «θάλασσες» πετρελαίου έχουν ήδη ανακαλυφθεί ως επί το πλείστον, και βρίσκονται στην πλειοψηφία τους στις χώρες του ΟΠΕΚ. Αν και οι ανακαλύψεις συνεχίζονται, δεν δίνονται πλέον τα ίδια τεράστια κονδύλια στην έρευνα. Σήμερα, ανακαλύπτουμε μόλις ένα βαρέλι για κάθε πέντε που καταναλώνουμε!

Ενδεικτικά, το πετρέλαιο της Αλάσκας, για την εκμετάλλευση ή μη του οποίου τόσο μεγάλος αγώνας γίνεται μεταξύ εταιρειών και οικολογικών οργανώσεων, μπορεί να καλύψει την παγκόσμια κατανάλωση για μερικές μόνο ημέρες!

Τώρα καταλαβαίνουμε γιατί πλέον η έμφαση δεν δίνεται στην ανακάλυψη κοιτασμάτων, αλλά στην όλο και μεγαλύτερη παραγωγή από τα υφιστάμενα. Η αγορά έχει εξοικειωθεί με αυτό το μηχανισμό, ώστε κάθε φορά που αυξάνει η παραγωγή μειώνονται οι τιμές, χωρίς κανείς να σκέφτεται ότι αυτό οδηγεί στην ταχύτερη εξάντληση των αποθεμάτων (τυπικό παράδειγμα της αδυναμίας των μηχανισμών της αγοράς να αντιμετωπίσουν προβλήματα μη ανανεώσιμων αγαθών).

Ως πότε λοιπόν θα καλύπτουν τα αποθέματα τη ζήτηση;

Οι εκτιμήσεις όπως είπαμε ποικίλλουν, για πολλούς και διάφορους λόγους, όχι πάντα τεχνικούς:

Είναι δύσκολο να εκτιμηθούν τα διαθέσιμα αποθέματα. Όχι μόνο λόγω δυσκολιών στις μετρήσεις, αλλά και για άλλους λόγους. Για παράδειγμα, πολλές φτωχές χώρες δεν είναι σε θέση να κάνουν αξιόπιστες μετρήσεις, και δίνουν εδώ και χρόνια τους ίδιους σταθερούς αριθμούς. Χώρες που θέλουν να αυξήσουν τη στρατηγική τους σημασία παρουσιάζουν μεγαλύτερους αριθμούς, ενώ χώρες που θέλουν να αντισταθούν σε πιέσεις για αύξηση της παραγωγής παρουσιάζουν μικρότερους, κλπ
Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης. Εάν οι δυτικές χώρες υιοθετήσουν πολιτική εξοικονόμησης και επενδύσουν σε ήπιες μορφές ενέργειας, ενώ παράλληλα ο ρυθμός εκβιομηχάνισης στις "αναπτυσσόμενες" χώρες κρατηθεί χαμηλός, τότε η ζήτηση πετρελαίου θα αυξάνεται με αργούς ρυθμούς. Εάν συμβεί το αντίθετο, τότε η ζήτηση θα αυξηθεί κατακόρυφα.

ΟΙ ΚΑΜΠΥΛΕΣ ΤΟΥ HUBBERT

M. King Hubbert
Από τις εκατοντάδες σχετικές προβλέψεις που έχουν κατά καιρούς γίνει, μόνο μία αποδείχθηκε έως τώρα σωστή. Ο M. King Hubbert, γεωλόγος της Shell, προέβλεψε από το 1956 ότι η παραγωγή πετρελαίου των ΗΠΑ θα φθάσει στο μέγιστο σημείο της την επόμενη δεκαετία, πέφτοντας έξω μόνο κατά λίγα χρόνια.

Την εποχή του λοιδωρήθηκε και η πρόβλεψή του ξεχάστηκε. Σήμερα όμως μελετούν με προσοχή τη μέθοδό του, που είναι στη βάση της απλή: Η καμπύλη των ανακαλύψεων (που έχει μορφή καμπάνας) καλύπτει το ίδιο εμβαδόν με την καμπύλη της παραγωγής, αφού δεν μπορούμε να παράγουμε παρά μόνο ότι έχουμε ανακαλύψει.

Θεωρητικά ο ρυθμός ανακαλύψεων θα αυξάνει όλο και πιο γρήγορα, ώσπου φτάνουμε σε μια κορύφωση. Υστερα ακολουθεί ταχύτατη πτώση. Για τις ΗΠΑ, η χρονιά που οι ανακαλύψεις κοιτασμάτων έφθασαν στο μέγιστο σημείο τους, ήταν το 1940.

Λογικά, χρειάζονται κάποια χρόνια μέχρι να αρχίσει η αξιοποίηση των κοιτασμάτων που έχουν ανακαλυφθεί. Έτσι, το μέγιστο της καμπύλης της παραγωγής θα έρθει μερικά χρόνια αργότερα από το μέγιστο της καμπύλης των ανακαλύψεων. Από εκεί και πέρα, η παραγωγή θα αρχίσει να φθίνει. Οι ΗΠΑ έφθασαν στο μέγιστο της παραγωγής τους το 1970.

Σύμφωνα με τους θεωρητικούς υπολογισμούς του Hubbert, τα δύο μέγιστα απέχουν μεταξύ τους περίπου 30 χρόνια. Επειδή η τεχνολογία από την εποχή του έχει βελτιωθεί, οι ειδικοί μεταθέτουν την απόσταση στα 40-45 χρόνια. Αν λοιπόν ξέρουμε ποιά ήταν η χρονική περίοδος με τις περισσότερες ανακαλύψεις κοιτασμάτων πετρελαίου, μπορούμε να προβλέψουμε πότε θα έχουμε και το μέγιστο της παραγωγής πετρελαίου.

Πότε όμως φτάσαμε στο μέγιστο των ανακαλύψεων;

Καμπύλη Hubbert
Το μέγιστο σημείο των ανακαλύψεων κοιτασμάτων, σε παγκόσμιο επίπεδο, το έχουμε περάσει ήδη από τη δεκαετία του '60.

Εάν η παραγωγή ακολουθούσε και αυτή μορφή καμπάνας, θα είχε ήδη φθάσει το μέγιστο σημείο της, ή θα το έφθανε τα επόμενα 2-3 χρόνια! Η παραγωγή είχε όμως δύο απότομες πτώσεις, που αντιστοιχούν στις πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του '70 και στον πρώτο πόλεμο του Κόλπου.

Η διορθωμένη λοιπόν εκτίμηση, μεταθέτει το μέγιστο λίγο μετά το 2010!

Όπως αναφέραμε, μικρή σημασία τελικά έχει πότε θα εξαντληθεί όλο το πετρέλαιο. Η κρίσιμη στιγμή θα έρθει, όταν η παραγωγή θα πάψει να αυξάνεται όσο γρήγορα απαιτεί η αγορά. Την ημέρα που η προσφορά δεν θα μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στη ζήτηση, θα ξεσπάσει οικονομική κρίση, πιθανώς ραγδαία.

Αυτό αφορά κατά πρώτον τις ΗΠΑ, όπου η φορολογία στα καύσιμα θεωρείται αδιανόητη και όλη η οικονομία στηρίζεται στη φτηνή τιμή τους. Τελικά όμως, η κρίση δεν θα αφήσει κανέναν ανεπηρέαστο πάνω σε αυτόν τον πλανήτη.

ΓΙΑΤΙ ΕΓΙΝΑΝ ΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ

Οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, δεν συμφωνούν με την εκτίμηση ότι η κρίσιμη στιγμή έρχεται στην επόμενη δεκαετία. Προτείνουν ένα πιο «αισιόδοξο» σημείο για το μέγιστο της παραγωγής, στη δεκαετία του 2030.

Ακόμη όμως και οι πλέον αισιόδοξοι, συμφωνούν στο εξής:

Μέσα στα αμέσως επόμενα χρόνια θα φτάσουν σταδιακά στο μέγιστο της παραγωγής τους όλες οι χώρες, εκτός ορισμένων χωρών του ΟΠΕΚ κυρίως (όπως το Ιράκ, το Κουβέιτ και η Σαουδική Αραβία), των οποίων η παραγωγή θα συνεχίσει να αυξάνεται για πολλές δεκαετίες ακόμη.

Ήδη, το σημείο αυτό το έχουν περάσει οι ΗΠΑ (1970), η Ρωσία (1987), η Βρετανία (1999), το Ιράν (1973), η Λιβύη (1969), η Ρουμανία (1976), η Αίγυπτος (1993) κλπ. Οι ΗΠΑ μάλιστα, από εξαγωγέας πετρελαίου μετατράπηκαν σε σημαντικό εισαγωγέα, με εξάρτηση από χώρες όπως το Μεξικό, η Βενεζουέλα, η Νιγηρία, και οι χώρες του Περσικού Κόλπου.

Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας χωρών ΟΠΕΚ
Αξίζει να επιμείνουμε σε αυτό: Καθώς οι χώρες του ΟΠΕΚ διαθέτουν τα μεγαλύτερα κοιτάσματα, σύντομα, κατά μερικούς μέσα στην επόμενη πενταετία, το ποσοστό συμμετοχής τους θα ανέβει, ώστε πάνω από το μισό της παγκόσμιας παραγωγής να προέρχεται από αυτές.

Επομένως, όχι μόνο τα αποθέματα λιγοστεύουν, αλλά συγκεντρώνονται όλο και περισσότερο σε τεχνολογικά καθυστερημένες και πολιτικά ασταθείς χώρες.

Βλέπουμε τώρα καθαρά ποια λογική κρυβόταν πίσω από τους πολέμους του Περσικού Κόλπου. Σκοπός ήταν η εγκατάσταση φιλικών κυβερνήσεων και η μαζική επένδυση, όχι στην εξεύρεση νέων κοιτασμάτων, αλλά στην ταχύτερη εκμετάλλευση των υφιστάμενων. Έτσι, όσο προχωρά σταδιακά η μείωση της παραγωγής στις άλλες χώρες, ο Περσικός Κόλπος να μπορεί τεχνικά να καλύπτει την όλο και αυξανόμενη ζήτηση, χωρίς όμως να έχει άποψη για τους ρυθμούς άντλησης ή τις τιμές.

Ακόμη και αν το σχέδιο πετύχαινε, η παράταση ζωής που θα έδινε στο σημερινό κατεστημένο οικονομικό σύστημα θα ήταν σύντομη (ίσως μια - δυό δεκαετίες), αλλά θα απέφερε εντωμεταξύ τεράστια στρατηγικά και οικονομικά οφέλη στις εμπλεκόμενες χώρες και εταιρείες.

ΜΗΠΩΣ ΑΡΧΙΣΕ ΗΔΗ Η ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΗ ΚΡΙΣΗ;

Από την άλλη, η μέχρις στιγμής αποτυχία των πρόσφατων παρεμβάσεων σε Μέση Ανατολή, Αφρική, Βενεζουέλα και αλλού, σε συνδυασμό με τα προβλήματα της Ρωσίας, μπορούν να πυροδοτήσουν την κρίση νωρίτερα από το αναμενόμενο, αν δεν την έχουν ξεκινήσει ήδη.

Είναι πιθανό, και αυτό φοβάται σήμερα η αγορά, να καταλήξουμε (ή μήπως φτάσαμε ήδη;) στο σημείο ενώ ακόμη υπάρχουν αποθέματα που θα μπορούσαν να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση, να μην μπορούν να αντληθούν με αρκετά γρήγορους ρυθμούς, όσο ζητά η οικονομία, λόγω τεχνικών αδυναμιών και πολιτικών προβλημάτων.
________________________________________________________________________________

Το 2009, η Οδηγία για τα Αποθέματα Πετρελαίου αναθεώρησε το υπάρχον σύστημα διατήρησης αποθεμάτων της Επιτροπής. Προέβλεπε ελάχιστα αποθέματα πετρελαίου που πρέπει να διατηρούν τα κράτη μέλη- περίπου 90 ημέρες μ.ο. καθημερινών εισαγωγών ή 61 ημέρες μ.ο. εσωτερικής κατανάλωσης- και ευθυγράμμισε το σύστημα με τους υπάρχοντες κανόνες του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας . έθεσε επίσης σε εφαρμογή διαδικασίες έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση έλλειψης πετρελαίου.

Το 2010, η Ευρώπη δαπάνησε 210δις ευρώ στις εισαγωγές πετρελαίου, επειδή ακόμη εξαρτάται από το πετρέλαιο και τα πετρελαϊκά προϊόντα για το 96% των ενεργειακών της αναγκών.

Μέχρι το 2020, η ΕΕ έχει δεσμευθεί για μια μείωση 20% των εκπομπών αερίων CO2- και για μια αύξηση 20% του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό της μίγμα- και τα δύο μέτρα έναντι των επιπέδων του 1990.
_____________________________________________________________________________

Η γενική διευθύντρια της πολιτικής μεταφορών και κινητικότητας της Επιτροπής προειδοποίησε ότι τώρα που το πετρέλαιο «βρήκε ταβάνι», θα ήταν «μοιραίο λάθος» η ΕΕ να αναβάλει τα μέτρα μείωσης της πετρελαϊκής εξάρτησης.

Marjeta Jager
 «Εάν καθυστερήσει η δράση, όχι στο τόσο μακρινό μέλλον, ίσως αναγκαστούμε να μειώσουμε όλες τις τεχνολογικές λύσεις εισαγωγών και κινητικότητας από τα άλλα μέρη του κόσμου», είπε η Marjeta Jager στη συνεδρίαση των Πρασίνων στο ΕΚ.

Η Λευκή Βίβλος για τις Μεταφορές της Επιτροπής αναφέρει περίφημα ότι «η μείωση της κοινωνικής κινητικότητας δεν αποτελεί επιλογή». Το πετρέλαιο βρίσκεται στο σημείο όπου το ήμισυ των αρχικών αποθεμάτων πετρελαίου έχουν χρησιμοποιηθεί και η παραγωγή μπαίνει σε μια περίοδο τελικής παρακμής, που χαρακτηρίζεται από ραγδαία αύξηση των τιμών και διαταράξεων ως προς την παροχή.

Παρόλο που η πετρελαϊκή βιομηχανία το «περιγελά», υπάρχει μια ευρύτερη συναίνεση ότι το πετρέλαιο βρίσκει- ή έχει ήδη βρει- «ταβάνι».

Fatih Birol
Την περασμένη εβδομάδα, ο επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, Fatih Birol, επεσήμανε ότι η παραγωγή πετρελαίου μπήκε στο τελικό της στάδιο το 2006.

 «Τα υπάρχοντα πεδία πετρελαίου παρακμάζουν σε τόσο μεγάλο βαθμό ώστε, για να παραμείνουμε στα ίδια επίπεδα παραγωγής τα επόμενα 25 χρόνια, πρέπει να βρούμε και να αναπτύξουμε νέες Σαουδικές Αραβίες», είπε.

Ως αποτέλεσμα αναμένει οι τιμές πετρελαίου να αυξηθούν σχεδόν κατά 1/3 τα επόμενα τρία χρόνια.

Από τότε που ξεκίνησε η Αραβική Άνοιξη, οι τιμές πετρελαίου έχουν φθάσει στα 100δολ το βαρέλι για πρώτη φορά μετά την πιστωτική συντριβή. Ωστόσο, η έλλειψη διαφάνειας μεταξύ των πετρελαιοπαραγωγών αναφορικά με την κλίμακα των αποθεμάτων, έχει  τροφοδοτήσει περαιτέρω συστημική αβεβαιότητα.

Τον Φεβρουάριο, πληροφορίες που διέρρευσαν αποκάλυψαν ότι η Ουάσιγκτον φοβάται ότι τα αποθέματα πετρελαίου στη Σαουδική Αραβία, που είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου, έχουν υπερεκτιμηθεί περίπου 40%.

Ομοιότητα με την πιστωτική φούσκα

Jeremy Leggett
Ο Jeremy Leggett, ο ιδρυτής της Solar Century (η μεγαλύτερη βρετανική εταιρία ηλιακής ενέργειας) και πρώην σύμβουλος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της βρετανικής κυβέρνησης, προειδοποίησε ότι το παράδειγμα ο κίνδυνος της κορεσμένης πετρελαϊκής παραγωγής μοιάζει με την πιστωτική φούσκα που ξέσπασε το 2008.

«Ο χειρότερος φόβος μας είναι ότι θα το βιώσουμε σαν μια μορφή ‘’ενεργειακής πείνας’’- σε ένα κόσμο έγκαιρης παράδοσης- η οποία θα μπορούσε να αυξηθεί εκπληκτικά γρήγορα», τόνισε.

Jan Panek
Ωστόσο ο Jan Panek, επικεφαλής της μονάδας άνθρακα και πετρελαίου της διεύθυνσης για την ενέργεια της ΕΕ, είπε ότι η Οδηγία για τα Αποθέματα Πετρελαίου, που υποχρεώνει τα κράτη μέλη να διατηρούν ελάχιστα αποθέματα πετρελαϊκής παραγωγής, εξόπλισε την ΕΕ κατάλληλα για την αντιμετώπιση οποιασδήποτε ξαφνικής έλλειψης πετρελαίου.

 «Υπάρχει αβεβαιότητα για τους αριθμούς των πετρελαϊκών αποθεμάτων και τη διαθεσιμότητα του πετρελαίου που βρίσκονται στο δημόσιο τομέα».

Ωστόσο απέφυγε να σχολιάσει το κατά πόσο οι επίσημες εκτιμήσεις για τα αποθέματα πετρελαίου στις χώρες του Κόλπου, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, έχουν ενημερώσει τα μοντέλα σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης της ΕΕ.
________________________________________________________________________________

Το ερώτημα αν τα αποθέματα «μαύρου χρυσού» εξαντλούνται από τα έγκατα της Γης απασχολεί τους επιστήμονες. Οι αριθμοί επιβεβαιώνουν τη μείωση της παραγωγής, ενώ γίνονται διεργασίες δημιουργίας νέων ποσοτήτων.
Η μέγιστη παραγωγή πετρελαίου που έχει καταγραφεί ποτέ στον πλανήτη μας έλαβε χώρα τον Ιούλιο του 2006 όταν αντλήθηκαν κατά μέσο όρο 86,13 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Τον Ιούνιο του 2007 το αντίστοιχο νούμερο ήταν 84,28 εκατομμύρια.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι από εδώ και πέρα κάθε χρονιά θα υπάρχει λιγότερο πετρέλαιο από την προηγουμένη. Από τα μέσα της δεκαετίας του '80 και μετά καταναλώνεται περισσότερο πετρέλαιο απ όσο ανακαλύπτεται σε νέα σημεία της γης και δεν υπάρχει κανένα σημάδι στον ορίζοντα που να δίνει νέες ελπίδες.
Η χρονιά που ανακαλύφθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα κοιτασμάτων πετρελαίου ήταν το 1965. Αντίθετα, υπάρχουν ειδικοί οι οποίοι θεωρούν ότι πετρέλαιο δημιουργείται ακόμα και σήμερα, γιατί οι γεωχημικές διαδικασίες που το γεννούν εδώ και εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια εξακολουθούν να συντελούνται εκεί όπου υπάρχει το κατάλληλο περιβάλλον: μεταξύ αυτών στις λιμνοθάλασσες και στους κόλπους των ποταμών.
Το πετρέλαιο που εξορύσσεται σήμερα δημιουργήθηκε πριν από ένα έως δώδεκα εκατομμύρια χρόνια, ενώ το πιο παλιό πριν από διακόσια έως πεντακόσια εκατομμύρια χρόνια. Υπολογίζεται ότι μόνο το 1% του άνθρακα που περιέχεται στις οργανικές ουσίες συμμετέχει στη δημιουργία υδρογονανθράκων.
Στην ετήσια έκθεση Statistical Review of World Energy 2008, η ΒΡ αναφέρει ότι η παραγωγή μειώθηκε πέρυσι κατά 130.000 βαρέλια την ημέρα και ανήλθε σε 81,53 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, ενώ τα διαπιστωμένα αποθέματα αργού πετρελαίου στον πλανήτη ανήλθαν στα τέλη του 2007 σε 1,2379 τρισεκατομμύρια βαρέλια έναντι των αναθεωρημένων 1,2395 τρισεκατομμυρίων βαρελιών στα τέλη του 2006.
Αρκούν, ωστόσο, για να στηρίξουν τους σημερινούς ρυθμούς παραγωγής για τα επόμενα 41 χρόνια.

πηγή : ΕΘΝΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλια, σκέψεις, απόψεις και άρθρα, πολιτικού, και όχι μόνο, περιεχομένου. Παρακαλώ θερμά, σε περίπτωση σχολίων να αποφεύγετε τη χρήση βωμολοχιών ή άλλων προσβλητικών παρατηρήσεων